woensdag 9 augustus 2017

Afschaffing kindergeld treft maatschappelijk kwetsbare gezinnen hard.

Op zondag 06 augustus raakte bekend dat leden van Jong VLD, de jongerenafdeling van de centrum-rechtse liberale partij Open VLD, op hun vrijheidscongres een voorstel hebben aangenomen om het systeem van kindergeld volledig af te schaffen. Ze willen het vrijgekomen geld investeren in scholen, onderwijs en gratis kinderopvang. Ik was best wel verbaasd dit te vernemen aangezien het overduidelijk is dat armoede, sociale uitsluiting en maatschappelijke kwetsbaarheid nog een groot probleem is en kinderarmoede serieus gestegen is.

Jong VLD krijgt kritiek vanwege het voorstel.  Maurits Vande Reyde, nationaal  voorzitter van Jong VLD, schreef  een opiniestuk om het voorstel te verdedigen.  Ik verslikte mij bijna   in mijn biologische Earl Grey thee uit de Oxfam-wereldwinkel toen ik het stuk las.

Met alle respect voor  Maurits Vande Reyde, maar ik heb zelden iets meer wereldvreemd gelezen dan bepaalde passages in zijn opiniestuk.  Ik gebruikt zeer zelden woorden als ‘wereldvreemd’ om iemands mening te beschrijven, maar ik vind dat het hier wel op zijn plek is.  Nu ja, dat is mijn mening. Anderen mogen hier van mening over verschillen.

Passages uit zijn artikel. 

Ik geef de passages in kwestie hier even letterlijk mee :

"Uit de reacties op Facebook zag ik veel terechte bezorgdheden. Schaf kindergeld af en je vergroot gegarandeerd de kans op kinderarmoede, bijvoorbeeld. Dat klopt ogenschijnlijk. 1 op 5 kinderen loopt bij ons dat risico. Hebben geen geschikte plaats voor huiswerk. Kunnen zich amper nieuwe kleren veroorloven. Moeten het doen zonder vakantietrips. Daarvoor maakt kindergeld op dit moment het verschil op ofwel leven, ofwel overleven. Schaf kindergeld zomaar af en je vergroot volgens studies dat risico ineens met een dikke 7%. Kindergeld afschaffen is dan duidelijk onmenselijk, toch?

Wel, ik durf het te betwijfelen. Ondanks de massale kinderbijslag is er geen spectaculaire daling van de kinderarmoede. Mocht het echt het wondermiddel tegen armoede zijn, dan toont dat zich tot nu toe niet in de cijfers. De efficiëntie van het systeem om kinderarmoede terug te dringen is op z’n zachtst gezegd twijfelachtig. Het vormt hoogstens een grendel om het niet verder te doen stijgen. Ik vraag me af of we ons daar in welvarend Vlaanderen tevreden mee moeten stellen."

Verder konden we ook nog het volgende lezen :

"Ouders in kansarmoede maken amper gebruik van kinderopvang. Omdat het te duur, te complex, te lang wachten is. Nochtans blijkt uit een recente studie in 11 Europese landen dat kinderopvang een geweldig krachtig instrument is om kinderen in armoede betere startkansen te geven. Het stimuleert de taalontwikkeling, sociale vaardigheden en zoveel meer. Ouders kunnen op hun beurt aan het werk gaan of een opleiding volgen. Gratis kinderopvang in plaats van gratis geld: schiet me dood, volgens mij is dat een veel betere armoedebestrijder. Dat is maar één voorbeeld, ik zou er tien kunnen geven."

Het gehele artikel lees je hier : http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/opinieblog/opinie/1.3042172

Best wel straffe uitspraken die een kritische analyse vragen.

Armoede, sociale uitsluiting en maatschappelijke kwetsbaarheid.




Mensen in armoede ervaren sociale uitsluitingen met structurele oorzaken op verschillende levensdomeinen. De sociale uitsluitingen die veel mensen in armoede ervaren zijn dezelfde, wat verschilt is hoe ze hiermee om gaan. Ieder persoon in armoede gaat , vertrekkende vanuit hun binnenkant , op een andere manier om met deze structurele uitsluitingsmechanismen. Sommigen vinden in deze onrechtvaardigheden de kracht om verder te gaan , anderen trekken zich na de zoveelste kwetsende ervaring terug om verdere kwetsuren te vermijden. Er is dus een wisselwerking tussen structurele uitsluitingsprocessen op maatschappelijk en institutioneel niveau en het persoonlijke niveau. Dit maakt dat armoedebestrijding complex is.

We moeten nog meer dan nu gaan voor een echt emancipatorisch, krachtgericht en participatief sociaal beleid dat mensen versterkt en de structurele uitsluitingsmechanismen wegwerkt, grondrechten garandeert in plaats van afbouwt, de binnenkant ( de belevingswereld) van mensen in armoede respecteert en vertrekkende vanuit de krachten, vaardigheden en overlevingsstrategieën van mensen in armoede samen met hen duurzame stappen vooruit zet. Inkomens ( hetzij uit arbeid of een sociale uitkering) boven de Europese armoedegrens en betaalbare, kwaliteitsvolle en energiezuinige huisvesting zijn 2 belangrijke startvoorwaarden. Voor de bestrijding van kinderarmoede is goed onderwijs en goede ontwikkelingskansen van groot belang.

Het garanderen van grondrechten staat dus centraal in de bestrijding van armoede, sociale uitsluiting en maatschappelijke kwetsbaarheid.

Kindergeld en de bestrijding van kinderarmoede. 

 De jaarboeken armoede en sociale uitsluiting, de meest recente armoedebarometer van het platform Decenniumdoelen 2017,  het Netwerk tegen Armoede, sector Samenlevingsopbouw, de OCMW’s en het studiewerk  van Vlaamse steden en gemeenten ( VVSG ) vertellen ons dat armoede nog steeds een serieus probleem is in België.  Alle indicatoren staan op rood. Kinderarmoede neemt verder toe.

'Ondanks de massale kinderbijslag is er geen spectaculaire daling van de kinderarmoede. Mocht het echt het wondermiddel tegen armoede zijn, dan toont dat zich tot nu toe niet in de cijfers.’, schrijft  Maurits Vande Reyde.

Kansarmoede is meer dan onvoldoende inkomen om te voorzien in uw basisbehoeften, maar het is wel een belangrijk aspect.  In een consumptiesamenleving waar heel veel zaken geld kost beperkt een inkomen onder de Europese armoedegrens uw mogelijkheid tot participatie aan de samenleving.   Je wordt al snel uitgesloten en mensen trekken zich terug uit het maatschappelijk leven om kwetsende ervaringen te vermijden.

Mensen in armoede, of in dit geval ouders in armoede, zijn vaak hele dagen bezig met het overleven.  Deze complexiteit van een leven in armoede vraagt dagdagelijks enorm veel energie.

 Als je als kortgeschoolde ouder in armoede moet rondkomen met een leefloon dat zich ondanks de beperkte verhogingen nog steeds serieus onder de Europese armoedegrens ligt, dan maakt kindergeld een wereld van verschil.

Neem dit af en ze komen met een aanzienlijk lager gezinsinkomen te zitten.  Dit zal ervoor zorgen dat ouders in armoede nog meer  bezig zijn met het dagdagelijks overleven.

Mensen in armoede zijn veerkrachtige mensen, mensen met heel wat creativiteit en doorzettingsvermogen, maar de veerkracht en doorzettingsvermogen is niet eindeloos.  Dit voorstel zal maatschappelijke kwetsbare ouders hard treffen.

Het systeem van kindergeld is trouwens niet het enigste instrument ter bestrijding van kinderarmoede.  Er spelen trouwens zo veel andere zaken mee waarom de kinderarmoede stijgt.

Wat te denken van de versterkte degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen die  ingevoerd werd door de vorige federale regering.   Wat te denken van de talloze factuurverhogingen die de huidige Vlaamse en federale regeringen hebben doorgevoerd, waaronder de stijging van de prijs voor kinderopvang. Wat te denken van de besparingen op buurt – en samenlevingsopbouwprojecten.  Wat te denken van de besparingen in het onderwijs.  Wat te denken   van het schrappen van doelgroepenbeleid op de arbeidsmarkt voor allochtonen, een groep die serieuze uitsluiting ervaart op de arbeidsmarkt.  Wat met maatschappelijk kwetsbare ouders die kortgeschoold zijn , tewerkgesteld zijn met een laag loon  in conjunctuurgevoelige sectoren, waar periodes van tewerkstelling vaak afgewisseld worden door periodes van werkloosheid, geen jobzekerheid hebben  en dus een fluctuerend inkomen hebben.

Dit zijn allemaal factoren die meespelen en ervoor zorgen dat de kinderarmoede stijgt.

Werkt het huidige systeem van kindergeld zoals het zou moeten werken ? Neen, maar het afschaffen zou pas desastreus zijn.  In plaats van het af te schaffen, moet men het zo hervormen dat het een krachtiger instrument wordt in de bestrijding van kinderarmoede. Dit kan door hogere sociale toeslagen te voorzien bovenop het basisbedrag aan kindergeld.

Natuurlijk moet er worden geïnvesteerd in gelijke kansen in het onderwijs.  Graag zelfs.  En meer dan nu.  Natuurlijk moet worden ingezet op toegankelijkere kinderopvang.

Maar dit mag nooit ten koste gaan van het inkomen van zij die het nu al bijzonder moeilijk hebben. Sociale grondrechten moeten voor iedereen gegarandeerd worden.  Alleen dan kunnen duurzame stappen vooruit gezet worden in armoedebestrijding.